SPÓŹNIONE ZEGARY WYŚCIGU: ARCHEOLOGIA NA TORZE (2007)
instalacja oparta na 3-kanałowym filmie sferycznym HD z 360-stopniowym dźwiękiem surround

Instalacja powstała z okazji pięćdziesiątej rocznicy otwarcia nieistniejącego już Toru Wyścigowego Bridgehampton, który znajdował się na Long Island i działał aż do chwili zamknięcia na początku lat 90. Przyczyną jego zamknięcia były lokalne przepisy dotyczące poziomu hałasu. Tor ten jest reliktem minionej epoki. Dziś wyścigi samochodowe są „skomercjalizowane”, jednak w czasach świetności Toru był to sport amatorski, pomimo że zajmowało się nim wielu sławnych kierowców, w tym Mario Andretti, Dan Gurney czy Paul Newman. Projekt „Spóźnione zegary wyścigu” powstał we współpracy ze społecznością ludzi, których życiowa droga związana była właśnie z Torem Bridgehampton. Ludzie ci wciąż pielęgnują głębokie wspomnienia i emocje związane z czasem jego rozwoju oraz jego późniejszym upadkiem.

Osoby zaproszone do studia reprezentują pełen wachlarz ludzkiego ekosystemu, który wtedy funkcjonował na torze. Widzimy kierowców – zarówno tych sławnych, jak i mniej znanych – ekipy techniczne, mechaników, widzów i fanów sportu motorowego, działaczy, paparazzi, sędziów sportowych oraz wielu innych. Na filmie zarejestrowanych zostało w sumie 70 osób. Podczas pracy nie zastosowałem żadnych fotosów czy efektów cyfrowych ani nie korzystałem z pomocy aktorów. Jest to wysoce eklektyczna społeczność ludzi, których połączyła wspólna pasja – i do sportu, i do tego konkretnego miejsca. Wielu z nich przez długie lata walczyło do ostatniej kropli krwi, aby ocalić tor przed zamknięciem. I podczas gdy życie toczyło się dalej, wspomnienia ich młodzieńczych dni i osiągnięć na torze – zarówno tych, które określilibyśmy jako „heroiczne”, jak i tych nieco mniej bohaterskich – są dziś nadal żywe.

Dzisiaj po torze wyścigowym pozostały właściwie tylko te wspomnienia, a także kilka ocalałych ruin, z których wiele uwiecznionych zostało w mojej pracy. Myśląc o tej instalacji, uważam ją po części za swojego rodzaju „Requiem dla toru”. Jednak najważniejsze jest dla mnie pragnienie powołania do życia nowego rejestru czasu i przestrzeni, prędkości i dystansu – innego niż ten, który zazwyczaj kojarzy nam się z wyścigami samochodowymi. Można powiedzieć, że stanowi on luźne nawiązanie do rządzących wszechświatem praw fizyki, które sprawiają, że dla obiektów poruszających się z olbrzymią prędkością czas niemal staje w miejscu. Im szybciej się poruszamy, tym wolniej on płynie.

Shimon Attie
urodził się w 1957 roku w Los Angeles (Kalifornia, USA), mieszka w Nowym Jorku
shimonattie.net

Czerpiąc z rozlicznych dyscyplin, takich jak instalacje audiowizualne, fotografia i projekty publiczne, Shimon Attie angażuje lokalne społeczności w proces poszukiwania nowych sposobów odzwierciedlania ich przeszłości oraz teraźniejszości. Attie wykorzystuje do pracy współczesne media, budując nowe relacje pomiędzy czasem, przestrzenią, miejscem oraz architekturą.

Stworzone z myślą o konkretnych miejscach projekty Shimona Attiego koncentrują się na zapomnianych opowieściach oraz zmarginalizowanych bądź porzuconych społecznościach. W projekcie „Mane, tekel, fares” artysta wyświetlił przedwojenne fotografie, ukazujące życie ulicy w żydowskiej dzielnicy Berlina, na ściany budynków zlokalizowanych w tych samych, co na zdjęciach miejscach lub tuż obok nich. W ramach projektu „Między historią a snem” w dzielnicy Lower East Side w Nowym Jorku na kamienicach wyświetlono finezyjne obrazy laserowe, które miały rzucić nowe światło na losy amerykańskich imigrantów. Jego późniejsze dzieło – instalacja oparta na pięciokanałowym materiale wideo o nazwie „Przyciągając wzrok” – to obraz walijskiej wsi Aberfan, która zyskała swoistą ‘sławę’ 40 lat temu, kiedy to niemal wszystkie dzieci mieszkające w wiosce straciły życie wskutek katastrofy spowodowanej przez działalność człowieka. W kolejnej instalacji – tym razem bazującej na 3-kanałowym materiale filmowym i noszącej tytuł „Spóźnione zegary wyścigu: archeologia na torze”, Attie stworzył dzieło zainspirowane nieczynnym Torem Wyścigowym Bridgehampton na Long Island. Niedawno zaś artysta ukończył projekt, którego sercem jest 8-kanałowy film panoramiczny zatytułowany „MetroPAL.IS.”, w którym udział wzięli członkowie społeczności izraelskiej oraz palestyńskiej zamieszkali w Nowym Jorku. Instalacja „MetroPAL.IS.” została zamówiona przez Aldrich Museum i aktualnie stanowi część zorganizowanej przez muzeum wystawy objazdowej.

Attie otrzymał Stypendium Guggenheima (2008), Stypendium Radcliffe Institute na Uniwersytecie Harvarda (2006), nagrodę Rome Prize (2002) i wiele innych. Opublikowano już cztery monografie poświęcone pracom Attiego, a jego dzieła pojawiły się na licznych wystawach, stanowiąc element kolekcji wielu instytucji, wliczając w to MOMA w Nowym Jorku, Corcoran Gallery w Waszyngtonie i Centrum Pompidou w Paryżu. Na temat twórczości Attiego powstało kilka filmów, emitowanych między innymi na kanałach PBS, BBC i ARD.

WILLA GROHMANA
Tylna 9/11
godziny otwarcia
10.05 (czw): 18.00-21.00
11.05-20.05 (pn-nd): 11.00-20.00
rozpoczęcie zwiedzania możliwe do godz. 19.00

wernisaż: 10.05, godz. 18.00
wystawa czynna w dniach: 10-20.05